Λειτουργικές Διαταραχές της Αναπνοής – Το Σύνδρομο Υπεραερισμού (ή Νευρική Δύσπνοια)

Η κλινική εικόνα χαρακτηρίζεται από αύξηση της συχνότητας και του βάθους της αναπνοής (ο ασθενής αναπνέει γρήγορα και βαθιά ) το αποτέλεσμα είναι η πτώση του διοξειδίου του άνθρακος (PC02) στο αίμα.

Οι κύριες αιτίες είναι ο φόβος, ο πανικός και οξείες αγχωτικές καταστάσεις, οι οποίες οδηγούν στο σύνδρομο αυτό .

Είναι μια συχνή και σχεδόν καθημερινή πάθηση που παρουσιάζεται συνήθως σε νεαρές γυναίκες, είναι δε μια λειτουργική (όχι οργανική) πάθηση του αναπνευστικού συστήματος, η αιτία είναι ΠΑΝΤΟΤΕ ψυχολογική.

Οι ασθενείς φυσικά πάνε στον οικογενειακό γιατρό ή στον παθολόγο τους και όχι στον ψυχίατρο.

Αίτια:

Ήδη το 1894 περιέγραφε ο Sigmud Freud την πάθηση αυτή σαν νευρική δύσπνοια. Έγραφε τότε ο Freud μεταξύ άλλων «οι κρίσεις της δύσπνοιας αυτής συνοδεύονται πάντοτε από φόβο». Ορισμένοι ερευνητές έχουν εισηγηθεί όπως οι λειτουργικές διαταραχές της αναπνοής μαζί με τις λειτουργικές διαταραχές της καρδιάς και του πεπτικού συστήματος ονομασθούν «το ενδογενές σύνδρομο του φόβου».

Καταστάσεις όπως ο φόβος ή η οργή που δεν μπορούν να εκδηλωθούν (π.χ. τόπος εργασίας) οδηγούν συχνά σε μία κρίση νευρικής δύσπνοιας.

Παθολογικά:

Οι ασθενείς με νευρική δύσπνοια αναπνέουν κυρίως με τον θώρακα και λιγότερο με το διάφραγμα με αποτέλεσμα να πέφτει η συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα και να δημιουργείται η λεγόμενη αναπνευστική αλκάλωση.

Συμπτώματα:

  1. Αναπνευστικό σύστημα: Οι ασθενείς έχουν την εντύπωση ότι δεν μπορούν να αναπνεύσουν βαθιά και χορταστικά. Νιώθουν βάρος στο στήθος καθώς και δύσπνοια. Υπάρχει νευρικός βήχας (ξερόβηχας). Επίσης έχουν την τάση να αναστενάζουν βαθιά.
  2. Νευρομυικές ενοχλήσεις: Υπάρχουν παραισθήσεις (μυρμήγκιασμα), τρέμουλο στα άκρα, ενοχλήσεις γύρω από το στόμα, κράμπες στα άκρα, μούδιασμα και πόνος στους μυς.
  3. Εγκεφαλικές ενοχλήσεις: Οι ασθενείς έχουν πονοκέφαλο, ζάλη, ίλιγγο, διαταραχές της ισορροπίας, τάσεις λιποθυμίας, βουητό στα αυτιά.
  4. Καρδιακές ενοχλήσεις: Πόνος στην αριστερή μεριά του θώρακα ή οπισθοστερνικός πόνος και βάρος γενικά στο στήθος, ταχυπαλμίες.
  5. Πεπτικές ενοχλήσεις: Επιγαστρικός πόνος, φούσκωμα στην κοιλιά, ρέψιμο, δυσφορία. Επίσης δυσκοιλιότητα ή ευκοιλιότητα (όπως στις κράμπες του παχέος εντέρου). Το στόμα είναι στεγνό. Κάψιμο στη γλώσσα. Δυσκολίες κατάποσης, κόμπος στο λαιμό.
  6. Νευροφυτικές ενοχλήσεις: Κούραση, υπνηλία, ευερεθιστικότητα, εφίδρωση, συχνοουρία , κρύα χέρια  και  πόδια.  Συνήθως  έχουν και  ψυχολογικές  ενοχλήσεις όπως κατάθλιψη, φοβίες, ακόμη και συμπτώματα πανικού.

Το Χρόνιο Σύνδρομο της Νευρικής Δύσπνοιας

Στην οξεία νευρική δύσπνοια είναι σχετικά εύκολη η διάγνωση. Δυσκολίες στην διάγνωση έχουμε όταν η κατάσταση είναι χρόνια, τα συμπτώματα είναι λίγα και όχι χαρακτηριστικά. Τα κύρια συμπτώματα είναι ζάλη, πόνος στο στήθος κρύα άκρα (χέρια – πόδια),επίσης ψυχικές διαταραχές όπως κούραση, φόβος, νευρικότητα. Συνήθως οι ασθενείς αυτοί πάνε στον καρδιολόγο, νευρολόγο ή ακόμη και ψυχίατρο.

Διάγνωση:

Για να γίνει η διάγνωση που ανάφερα πιο πάνω πρέπει να υπάρχουν τα εξής κριτήρια:

  1. Οι ενοχλήσεις να υπάρχουν τουλάχιστον δύο χρόνια δίχως να έχει βρεθεί παρ’ όλες τις εξετάσεις οργανική αιτία .
  2. Ο/η ασθενής αρνείται να πιστέψει και να ακολουθήσει τις συμβουλές των γιατρών ότι οι ενοχλήσεις δεν έχουν οργανική αιτία (ο ασθενής εξετάζεται συνέχεια).
  3. Υπάρχει μια διαταραχή των οικογενειακών και κοινωνικών σχέσεων, η οποία προέρχεται από το είδος των ενοχλήσεων, και ως αποτέλεσμα αλλαγή της συμπεριφοράς του ατόμου.

Φυσικά πρέπει πρώτα να αποκλειστούν οργανικές αιτίες της δύσπνοιας (π.χ. παθήσεις των πνευμόνων ή της καρδιάς), όγκος στον εγκέφαλο, μολύνσεις, δηλητηριάσεις κ.λ.π.

Θεραπεία:

Στην οξεία φάση της νευρικής δύσπνοιας πρέπει να ηρεμήσει ο ασθενής καθώς και οι συγγενείς. Αναπνέοντας ο ασθενής μερικές φορές μέσα σε ένα πλαστικό σακούλι, και εισπνέοντας ξανά τον αέρα σταματούν οι ενοχλήσεις αμέσως διότι ανεβαίνει η πίεση του διοξειδίου του άνθρακος στο αίμα. Μπορεί επίσης να δοθεί και ένα πολύ ελαφρύ ηρεμιστικό.

Χρόνια φάση: Όπως στην οξεία φάση έτσι και στη χρόνια, πρέπει ο γιατρός να τονίσει με έμφαση και να εξηγήσει στον ασθενή το είδος της πάθησης και τον σωστό τρόπο αναπνοής .Πρέπει ο ασθενής να μάθει να αναπνέει με το διάφραγμα (κοιλιά).

Ο ασθενής πρέπει να κατανοήσει την σχέση μεταξύ συγκίνησης και νευρικής δύσπνοιας.

Ασκήσεις χαλάρωσης βοηθάνε πολύ στην ελάττωση της δύσπνοιας.

Φάρμακα: Σε περίπτωση που υπάρχει φοβία ή πανικός ή κατάθλιψη είναι πολύ χρήσιμα τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα και ιδίως της νέας γενεάς (ανταγωνιστές σεροτονίνης). Πρέπει φυσικά να δοθούν οι κανονικές δόσεις και για τουλάχιστον δύο μήνες. Ηρεμιστικά όπως οι βενζοδιαζεπίνες εάν χρειάζεται δίνονται μόνο για λίγο χρονικό διάστημα. Βήτα-αναστολείς μπορεί να χορηγηθούν εάν υπάρχουν ταχυπαλμίες.

Πρόγνωση: Στην οξεία φάση της νευρικής δύσπνοιας η πρόγνωση είναι καλή. Στην χρόνια δύσπνοια η κατάσταση είναι πιο δύσκολη και χρειάζεται μακροχρόνια θεραπεία και πολλή υπομονή εκ μέρους του ιατρού και του ασθενούς. Αλλά και εδώ τα αποτελέσματα είναι καλά.

Σύνοψις: Οι λειτουργικές διαταραχές της αναπνοής είναι μια πολύ συνηθισμένη πάθηση. Οι ενοχλήσεις μπορεί να παρουσιαστούν σε πολλά όργανα του σώματος (αναπνευστικό σύστημα, καρδιά, εγκέφαλος, πεπτικό σύστημα).

Αυτό κάνει και την διάγνωση πολύ δύσκολη. Η θεραπεία είναι μακροχρόνια. Πρέπει ο ασθενής να κατανοήσει την αιτία και να την δεχθεί.

Χρειάζεται πάντοτε η συνεργασία του ιατρού.

ΠΡΟΒΟΛΗ ΟΛΩΝ